فلزات گرانبها مانند نقره استرلینگ، طلا و پلاتین به دلیل زیبایی، دوام و ارزش خود مورد توجه قرار میگیرند. با این حال، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مختلف میتواند تأثیر قابل توجهی بر ظاهر و دوام آنها داشته باشد. درک این تأثیرات برای جواهرسازان و همچنین افرادی که این جواهرات را استفاده میکنند ضروری است تا از یکپارچگی و درخشندگی جواهرات خود محافظت کنند.
نقره استرلینگ
نقره استرلینگ، که از 92.5% نقره و 7.5% فلزات دیگر (معمولاً مس) تشکیل شده است، به ویژه در معرض واکنشهای شیمیایی قرار دارد. رایجترین مشکل در مورد نقره استرلینگ، کدر شدن آن است؛ فرایندی که در آن سطح فلز به دلیل قرار گرفتن در معرض ترکیبات حاوی گوگرد در هوا تیره میشود. موادی مانند عطر، لوسیون و حتی عرق میتوانند این فرایند را تسریع کنند.
کلری که در استخرهای شنا و پاککنندههای خانگی یافت میشود، بهویژه برای نقره استرلینگ مضر است. این ماده میتواند باعث خوردگی و تضعیف فلز شود که به تغییر رنگ و احتمالاً آسیب ساختاری منجر میشود. به همین ترتیب، غذاهای اسیدی (مانند مرکبات) و برخی مواد پاککننده نیز میتوانند باعث ایجاد حفره و آسیب سطحی به جواهرات نقره استرلینگ شوند.
طلا
طلا به دلیل مقاومتش در برابر کدر شدن و خوردگی بسیار مورد توجه است، اما کاملاً از تأثیرات شیمیایی مصون نیست. طلای خالص (24 عیار) به نسبت بیاثر است و بهراحتی با اکثر مواد شیمیایی واکنش نمیدهد. با این حال، جواهرات طلا اغلب با فلزات دیگر آلیاژ میشوند تا استحکام و دوام بیشتری داشته باشند، و این آلیاژها ممکن است با برخی مواد شیمیایی واکنش نشان دهند.
برای مثال، کلر میتواند با حمله به فلزات آلیاژی، جواهرات طلا را تضعیف کند و باعث شکننده شدن و افزایش احتمال شکستن آنها شود. به همین ترتیب، مواد پاککننده قوی، مانند آنهایی که حاوی آمونیاک هستند، میتوانند سطح جواهرات طلا را مات کنند و پوششهای محافظ را از بین ببرند.
نرمی طلا نیز باعث میشود که در تماس با مواد شیمیایی ساینده، بهراحتی خراشیده شود. برای حفظ درخشندگی و یکپارچگی ساختاری طلا، ضروری است که از تماس آن با پاککنندههای خانگی، لوازم آرایشی و مواد شیمیایی مانند سفیدکننده جلوگیری شود.
پلاتین
پلاتین به دلیل مقاومت بالایی که در برابر کدر شدن و خوردگی دارد، یک فلز ایدهآل برای جواهرات گرانبها محسوب میشود. ساختار متراکم و بادوام آن باعث میشود که به راحتی با اکثر مواد شیمیایی واکنش ندهد. با این حال، پلاتین کاملاً نسبت به آسیب مصون نیست.
کلر میتواند بر روی پلاتین تأثیر بگذارد، هرچند که شدت آن کمتر از اثرات کلر بر نقره استرلینگ یا طلا است. قرار گرفتن مکرر در معرض کلر میتواند باعث ایجاد ظاهری کدر در پلاتین شود. علاوه بر این، اگرچه پلاتین در برابر خراش نسبت به طلا مقاومتر است، اما مواد شیمیایی ساینده همچنان میتوانند خراشهای سطحی جزئی و کدری ایجاد کنند.
برای حفظ درخشندگی پلاتین، بهتر است از تماس آن با مواد شیمیایی قوی خودداری کنید و برای تمیز کردن آن از روشهای ملایم و غیرساینده استفاده کنید. استفاده از محلول صابون ملایم و برس نرم میتواند جواهرات پلاتینی را بدون اینکه آسیبی به آنها وارد کند بهطور موثری تمیز کند.
در حالی که نقره استرلینگ، طلا و پلاتین همگی فلزاتی بادوام و زیبا هستند، اما دوام و ظاهر آنها میتواند با قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی به خطر بیفتد. آگاهی از واکنش این فلزات به مواد روزمره و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه میتواند به حفظ بهترین ظاهر جواهرات کمک کند. اجتناب از کلر، مواد شوینده قوی و سایر مواد خورنده، کلید حفظ یکپارچگی و درخشندگی جواهرات از فلزات گرانبها است.