نگهداری از پرینتر سه بعدی اغلب تا زمانی که مشکلی جدی پیش نیاید نادیده گرفته می‌شود. در این مقاله به بررسی نکات و اقدامات ضروری برای نگهداری صحیح پرینتر سه بعدی می‌پردازیم تا عملکرد دستگاه در طولانی مدت حفظ شده و استفاده ای ایمن و بهینه از آن داشته باشید.
۱. بررسی و روان کاری محور ها و قطعات متحرک
حرکت های خطی در پرینتر های سه بعدی اهمیت بالایی دارند. این حرکات نه تنها نقش مهمی در ایجاد حرکت های نرم و روان دارند، بلکه در دقت و کیفیت نهایی چاپ نیز تأثیر مستقیمی می‌گذارند. به خصوص در پرینتر های FDM که با محو رهای متحرک و موتور ها سروکار دارند، نگهداری منظم و دقیق می‌تواند به طور قابل توجهی عملکرد دستگاه را بهبود بخشد.
هدف از بررسی و روان کاری محور ها، کاهش اصطکاک و مقاومتی است که هنگام حرکت ایجاد می‌شود. این امر منجر به کاهش تولید گرما در موتور های پله ای (Stepper Motors) شده و در نهایت باعث افزایش طول عمر آن‌ها و کل پرینتر خواهد شد.
یکی از رایج ترین اشتباهات در نگهداری از پرینتر سه بعدی، نادیده گرفتن محور Z است. بسیاری تصور می‌کنند که محور Z نقش چندانی در حین چاپ ندارد، درحالی که این محور اگر به درستی نگهداری نشود، می‌تواند بیشترین مشکل را ایجاد کند.
پیامد های عدم روان کاری مناسب:
افزایش نویز و صدای اضافی از سمت موتور و بلبرینگ ها
ایجاد خطوط غیرعادی و قابل مشاهده روی مدل نهایی
داغ شدن بیش از حد موتور های پله ای و توقف ناگهانی آن ها حین چاپ
روان کننده های مناسب برای نگهداری پرینتر سه بعدی:
روغن سیلیکون (Silicone Oil)
اسپری تفلون (Teflon Spray)
گریس لیتیم (Lithium Grease)
استفاده از روان کننده مناسب و برنامه ریزی برای بازبینی دوره ای بخش های متحرک، کلید حفظ عملکرد بهینه پرینتر و جلوگیری از خرابی های پرهزینه است.
۲. به روزرسانی فریمور پرینتر سه بعدی
یکی از بخش های اغلب فراموش شده در نگهداری پرینتر سه بعدی، فریمور (Firmware) یا سیستم عامل داخلی دستگاه است. این بخش که به مثابه قلب تپنده‌ی پرینتر سه بعدی عمل می‌کند، باید همواره با آخرین نسخه‌ی موجود اجرا شود تا از عملکرد کامل و بدون نقص دستگاه اطمینان حاصل شود.
اکثر تأمین کنندگان پرینتر های سه بعدی، دستگاه ها را با آخرین نسخه‌ی فریمور ارائه می‌دهند، اما با این حال، بهتر است هر ۶ ماه یک بار بررسی شود تا از عدم چشم پوشی از نسخه های جدید مطمئن شوید.
علاوه بر فریمور، بررسی نرم افزار برش (Slicer) مرتبط با برند پرینتر نیز ضروری است تا از استفاده از آخرین قابلیت ها در فرآیند چاپ سه بعدی مطمئن شوید. این کار از به کارگیری پیشرفت های احتمالی در زمینه هایی چون سرعت چاپ، کیفیت چاپ و دیگر ویژگی ها اطمینان حاصل می‌کند.
از دست دادن ویژگی های امنیتی جدیدی که توسط سازنده اضافه شده اند
عدم دسترسی به پروفایل های چاپ جدید با امکانات به روز شده
از دست دادن تنظیمات بهینه سازی‌شده ای که موجب سهولت بیشتر در استفاده از پرینتر می‌شوند
۳. بررسی قطعات (الکتریکی)
ممکن است ساده به نظر برسد، اما داشتن یک برنامه نگهداری منظم بسیار مهم است؛ یعنی بررسی همه‌ی قطعات پرینتر سه بعدی.
چه چیز هایی را باید بررسی کنید؟
کابل های قطعات الکتریکی و وجود گرد و غبار یا تجمع آلودگی روی قطعات مکانیکی را فراموش نکنید.
اگر پرینتر شما از چرخ های V-slot استفاده می‌کند، بررسی کنید که بین چرخ‌ها و قاب فاصله‌ای وجود نداشته باشد.
در زمان بررسی الکتریکی هات اند (hotend) پرینتر، هیتر کارتریج و ترمیستور را فراموش نکنید. اگر کابل آن ها خراب شود، ممکن است خطر آتش سوزی داشته باشند.
در بررسی مکانیکی، پیچ ها و مهره ها را بررسی و سفت کنید و مطمئن شوید چیزی کم نیست؛ چون لرزش ها می‌توانند باعث شل شدن آن ها شوند.
اگر این موارد پایه را بررسی نکنید، ممکن است در نتیجه‌ی چاپ، لرزش و موج دار شدن (ringing) مشاهده شود، قطعات مکانیکی آسیب ببینند یا در صورت خرابی سیم ها، حتی خطر آتش سوزی وجود داشته باشد.
۴. تنظیم صحیح تسمه های تایمینگ
در بیشتر پرینتر های سه بعدی، تسمه های تایمینگ نقش مهمی در حرکت قطعات دارند. معمولاً این تسمه ها در محور X و Y استفاده می‌شوند (گاهی در محور Z هم دیده می‌شوند). این تسمه ها وظیفه دارند قدرت را از موتور استپر (Stepper Motor) به قسمت های متحرک منتقل کنند تا نازل یا سینی پرینتر در جای درست قرار بگیرد.
اگر تسمه ها بیش از حد شُل باشند:
موتور نمی‌تواند درست حرکت کند (به اصطلاح، «قدم» ها را از دست می‌دهد)
خطوط چاپ، مرتب و دقیق در کنار هم قرار نمی‌گیرند
اندازه‌ی قطعات چاپ شده اشتباه در می‌آید
اگر تسمه ها بیش از حد سفت باشند:
به موتور فشار زیادی وارد می‌شود
موتور داغ می‌کند یا آسیب می‌بیند
حتی خود تسمه هم ممکن است کش بیاید یا خراب شود
بعضی از پرینتر های جدید قابلیتی دارند که به صورت مرحله به مرحله به کاربر کمک می‌کنند تا تسمه ها را در کشش مناسب تنظیم کند.
در نهایت، تمام مواد چاپی از طریق نازل پرینتر سه بعدی عبور می‌کنند. چه نازل را تمیز کنید چه نه، نازل های برنجی به مرور زمان از بیرون و درون بسته می‌شوند، که باعث کاهش کیفیت چاپ و نیاز به تنظیمات مداوم می‌شود؛ درحالی که در واقع ممکن است فقط نیاز به تعویض نازل باشد.
به خاطر داشته باشید که نازل های برنجی همیشه با گذر زمان فرسوده می‌شوند و استفاده از مواد خورنده (مثل فیلامنت های دارای ذرات فلزی یا فیبر کربن) فقط این روند را سریع‌تر می‌کند. معمولاً این خرابی بلافاصله مشخص نمی‌شود، بلکه طی چند ماه کم کم اتفاق می‌افتد. به همین دلیل خوب است که سالانه یک بار نازل را بررسی کنید.
قانون کلی این است که اگر فقط از فیلامنت PLA استفاده می‌کنید، نازل برنجی حدود ۶ ماه دوام می‌آورد؛ اما همیشه استثنا وجود دارد. البته راه هایی برای جلوگیری از این مشکل وجود دارد، مثل استفاده از نازل های ساخته شده از جنس های دیگر (مانند فولاد سخت، یاقوت مصنوعی یا نازل های پوشش دار).
نازل های برنجی پرینتر های سه بعدی، قیمت مناسبی دارند و کیفیت بالایی ارائه می‌دهند. این نازل ها برای چاپ فیلامنت های غیر خورنده مانند PLA، PETG و ABS بسیار مناسب هستند. اگر قصد چاپ با مواد خورنده و ساینده ای مانند Woodfill یا سایر فیلامنت های مشابه را دارید، بهتر است از نازل های فولاد سخت (Hardened Steel) مانند نازل های E3D استفاده کنید. این نازل ها به کاهش نیاز به نگهداری پرینتر کمک کرده و امکان چاپ طولانی مدت بدون مشکل را فراهم می‌کنند.
عواقب عدم تعویض یا تمیز نکردن نازل پرینتر سه بعدی:
خروج بیش از حد یا کم مواد به دلیل تغییر قطر نازل
نیاز مکرر به کالیبراسیون به خاطر فرسودگی نازل
انسداد نازل که ممکن است با روش هایی مانند کشیدن سرد (Cold Pull) یا استفاده از فیلامنت تمیز کننده حل شود
آخرین و بسیار مهم ترین مرحله برای اطمینان از عملکرد صحیح پرینتر سه بعدی، کالیبراسیون دقیق دستگاه است. این کالیبراسیون در چندین بخش مختلف انجام می‌شود. یکی از ساده ترین روش ها استفاده از یک مکعب کالیبراسیون XYZ است که به کمک آن می‌توانید نکات زیر را بررسی کنید:
آیا دیواره ها (Walls) کاملاً متراکم و بدون خلل هستند؟ در صورت نبود تراکم کافی، بهتر است تسمه های تایمینگ را طبق نکته ۴ تنظیم کنید.
آیا سطح بالایی (Top surface) به درستی چاپ می‌شود؟ اگر نه، میزان چند برابری اکستروژن (Extrusion multiplier) و تعداد مراحل موتور (Steps per millimeter) را تنظیم کنید.
آیا لبه های حروف و جزئیات به درستی در طرفین قرار می‌گیرند؟ اگر نه، ممکن است مشکل رینگینگ (Ringing) وجود داشته باشد. برای رفع آن، کمی سرعت و شتاب دستگاه را کاهش دهید.
آیا قطعه به سطح چاپ می‌چسبد؟ اگر نمی‌چسبد، نازل پرینتر را کمی به سطح نزدیک‌تر کنید. اگر بیش از حد چسبندگی دارد و مشکل پاهای فیل (Elephant Feet) به وجود آمده، نازل را کمی بالا ببرید تا این مشکل برطرف شود.
کالیبراسیون های پیشرفته‌تر که می‌توانید انجام دهید:
استفاده از کنترل PID برای حفظ دمای ثابت نازل
چاپ مدل 3D Benchy جهت بهینه سازی تنظیمات خنک کنندگی و سرعت ها
چاپ سطح وسیع برای اطمینان از صاف بودن سطح چاپ و چسبندگی مناسب قطعات
خدمات تخصصی پرینت سه بعدی طلا و جواهرات در سرزمین DTS
در سرزمین DTS، با بهره گیری از پیشرفته ترین تجهیزات روز دنیا، خدمات پرینت سه بعدی طلا و جواهرات را با بالاترین دقت و کیفیت ارائه می‌دهیم.
ما با استفاده از جدیدترین پرینتر رزینی Uniway، و پرینتر پروجت مومی یونی وی Uniway طراحی های ظریف و دقیق شما را با کیفیتی بی‌نظیر به واقعیت تبدیل می‌کنیم. این پرینتر برای نمونه سازی سریع، دقیق و با جزئیات بالا، انتخابی حرفه ای در صنعت جواهر سازی مدرن است.
در سر زمین دی تی اس، ما همراه شما هستیم تا ایده هایتان را به درخشان‌ترین شکل ممکن چاپ و آماده تولید کنیم.
