ترکیب شیمیایی مشخصه الماس و ساختار کریستالی آن را به عضوی منحصر به فرد از پادشاهی معدنی تبدیل کرده است.
الماس تنها جواهری است که از یک عنصر ساخته شده است: معمولاً حدود 99.95 درصد آن کربن است. 0.05 درصد دیگر می تواند شامل یک یا چند عنصر کمیاب باشد که اتم هایی هستند که بخشی از شیمی اساسی الماس نیستند. برخی از عناصر کمیاب می توانند بر رنگ یا شکل بلور الماس تأثیر بگذارند.
بدون توجه به شکل الماس (چه خام و چه به صورت تراش خورده)، همه الماس ها دارای ترکیب شیمیایی و ساختار کریستالی داخلی یکسانی هستند.
نحوه تشکیل یک کانی به تعیین هویت آن کمک می کند. الماس در شرایط دما و فشار بالا که فقط در عمق خاصی زیر سطح زمین (حدود 100 مایل) وجود دارد تشکیل می شود. ساختار بلوری الماس ایزومتریک است، به این معنی که اتم‌های کربن اساساً در همه جهات به یک شکل پیوند دارند. کانی دیگری به نام گرافیت نیز فقط شامل کربن است، اما فرآیند شکل‌گیری و ساختار بلوری آن بسیار متفاوت است. نتیجه این است که گرافیت آنقدر نرم است که می توانید با آن بنویسید، در حالی که الماس آنقدر سخت است که فقط می توانید آن را با یک الماس دیگر خراش دهید.
متداول ترین الماس‌های خام که با کیفیت سنگ قیمتی مشاهده می‌شود، هشت وجهی (اکتاهدرون) است که شبیه دو هرم پشت به پشت به نظر می رسد. بلورهایی که تقریباً در شکل و شفافیت کامل هستند و با نام «شیشه ای» شناخته می‌شوند.
بدون هر یک از این عوامل، الماس ممکن است فقط یک ماده معدنی دیگر باشد. اما خوشبختانه، این ترکیب خاص از ترکیب شیمیایی، ساختار بلوری و فرآیند تشکیل به الماس ها ویژگی هایی می بخشد که آنها را خارق العاده می کند.
این الماس درجه رنگ D است و دارای خلوص شیمیایی استثنایی است.
تقریباً در تمامی فهرست‌های سنگ‌های تولد مدرن، الماس امروزه به عنوان سنگ تولد ماه آوریل (فروردین) شناخته می‌شود. همچنین الماس سنگ قیمتی است که 60 و 75 سالگی ازدواج را نمایان می‌کند.
خواص نوری و فیزیکی منحصر به فرد الماس به آن بالاترین درخشندگی ممکن را در میان سنگ های قیمتی شفاف می دهد. این درخشش آدامانتین از کلمه یونانی Adamas به معنای الماس مانند گرفته شده است.
